آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی و نهضت ملی شدن نفت

بسمه تعالی

تاریخ شاهد و گواه زنده ای است که خاطرات ومبارزات بزرگ مردانی را در سینه پر درد خود نگاشته وآن را برای نسلهای آینده به یادگار گذاشته است شاید آیندگان با باز خوانی آن خاطرات دچار گمراهی نشده و سره را از ناسره تشخیص دهند واین بار از مبارزه وخاطرات مردی از سلاله حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی (ص)که پدرش بعد از تولد نام اورا ابوالقاسم گذاشته برای هم وطنان غیورش بازخوانی می کند .

سید ابوالقاسم کاشانی یکی از روحانیون ومجاهد بزرگ ایران زمین است که دست اجانب را از غارت بیت المال مسلمین کوتاه کرد وی در سال 1261 در تهران به دنیا آمد در شانزده سالگی راهی نجف شد ودر حوزه علمیه نجف به تحصیل ادامه داد وبه مقام رفیع احتهاد نائل شد (آینه ایام ص238)

پس از اشغال عراق توسط انگلیسی ها آیت الله کاشانی در راستای فتوای مرجع عالیقدر مرحوم آیت الله العظمی میرزا محمد تقی شیرازی مبنی بر قیام مسلحانه بر ضد انگلیسی ها به عنوان رهبرقیام مسلحانه درپیشاپیش مسلمین بود تا آنجا که آیت الله کاشانی از طرف انگلیسی ها به عنوان رهبر مجاهدین ضد انگلیسی ، محکوم به اعدام شد از این رو مخفیانه به ایران آمد وآغازگر نهضت اسلامی در ایران آن عصر بر ضد استعمار انگلیس گردید .

قیام او برضد دولت های دست نشانده در ایران موجب شد که مکرر اورا حبس و تبعید کردند .

مبارزات بی امان آیت الله کاشانی واعلامیه های شدیداللحن بر ضد دولت انگلیس ودولت دست نشانده آن در ایران موجب شد که در بهمن سال 1327با برقراری حکومت نظامی ،ساعت یک بعداز نیمه شب منزل آیت الله کاشانی در محاصرۀ مأمورین به فرماندهی سرتیب دفتری قرار گرفت و در همان شب اورا دستگیر کرده وبه طرف خرم آباد و قلعه فلک الافلاک برده وبعد از چند روز ازآنجا به لبنان تبعید کردند

اعتراضات شدید مردم ایران موجب شد که آیت الله کاشانی در20خرداد 1329(بعدازیکسال وچهار ماه )از تبعید به تهران بازگشت. (آینه ایام ص239)

 و بیش از نیم میلیون نفر درآن روز در استقبال پر شکوه ورود آیت الله کاشانی شرکت کردند او پس ازورود به تهران رهبری مبارزات را همچنان در دست داشت وبا حمایت مسلمین پیروزیهای چشمگیری بدست آورد .   

نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران

با ورود آیت الله کاشانی به ایران روح تازه ای به پیکره مبارزات حزب جبهه ملی دمیده شد با وجود اینکه جبهه ملی به رهبری دکتر مصدق که در سال 1328تأسیس شد در مجلس در اقلیت قرار داشت اماازمحبوبیت برخوردار بود این جبهه یک فراکسیون هشت نفره تشکیل داده بود که هدف آن مخالف با قرارداد الحاقی «گس –گلشائیان » بود .(کلشائیان ج ص822)

آیت الله کاشانی که از نفودومحبوبیت زیادی در میان مردم برخوردار بود به حمایت از دکتر مصدق پرداخت در نتیجه موجب پیوستن مردم ونیروهای مذهبی به مبارزات ضد استعماری شد .(سی وهفت سال ص16)

سرانجام بار دیگر مجلس با پشتیبانی مردم از تصویب لایحه قراردادالحاقی خود داری کرد در نتیجه دولت منصور به طور غیر منتظره ای استعفا کرد

بعداز دولت منصور ، دولت رزم آرا که مورد حمایت انگلستان وآمریکا بوددر این زمان که اتحاد نیروهای مذهبی وملی افزایش یافت بود آیت الله کاشانی وجبهه ملی اعلامیه ای علیه نخست وزیری رزم آرا صادر کردند وتشکیل دولت اوراشبیه کودتا نامیدند .(نقش انگلیس در کودتای 28مرداد ج1ص435)

دراین زمان نمایندگان اقلیت مجلس طرح «ملی شدن صنعت نفت »را به مجلس ارائه کردند اما به دلیل کمبود امضاء این طرح در مجلس مطرح نشد .(گذشته چراغ راه آینده درص556)

آیت الله کاشانی اعلامیه ای مبنی برقطع دست استعمار انگلیس صادرکرد ودرآن اعلامیه بیان کردند که ملی شدن صنعت نفت درایران تنها چارۀ بیچارگی های ماست زیرا بدین وسیله:

اولاً :ثروت بی کرانه خداوند تبارک وتعالی به ملت ایران عطا فرموداز دست دشمنان بشر که مقصدی جز منفعت طلبی ومکیدن خون ملل ضعیف ندارند بیرون آمده وبه صاحبان حقیقی آن می رسد .

ثانیاً : با عمل شدن حاکمیت ملی ، شرکت غاصب انگلیسی نتواند عمال خود رابه جان ومال وناموس مردم مسلط کند وبدین وسیله مقاصد پلید خود را انجام دهد. (آینه ایام ص240)

مبارزات هوشیارانه وپر صلابت این روحانی مجاهد باعث شدکه مداخلات صدو پنجاه ساله انگلستان برجان ومال ملت ایران قطع گردید گر چه بعداً با خیانت جبهه ملی ودکتر مصدق وکودتای سپعبد زاهدی در 28نرداد سال 1332استعمار آمریکا با قیافه ای نو وارد کشور گردید وآیت الله کاشانی خانه نشین شد ولی پیامهای او در پیشانی تاریخ معاصر ایران همواره می درخشد بالاخره این عالم مجاهد وفقیه وارسته پس از تحمل تبعیدها وزندانهای مخوف ساواک در سن 78سالگی در تهران دار فانی را وداع کرد ودر جوار مرقد حضرت عبدالعظیم حسنی (س)به خاک سپرده شد .